Evropska unija spremna je odobriti Bugarskoj ulazak u eurozonu s početkom 2026. godine, čime će ova zemlja postati 21. članica evropske monetarne unije, navodi Politico, pozivajući se na izvore unutar institucija EU. Prema informacijama više zvaničnika, Evropska komisija i Evropska centralna banka (ECB) trebale bi sljedeće sedmice objaviti izvještaj kojim se potvrđuje da Bugarska ispunjava potrebne kriterije za uvođenje zajedničke evropske valute.
Očekuje se da će prelazak na euro donijeti brojne koristi bugarskoj ekonomiji, poput jačanja trgovinske razmjene s drugim članicama EU, smanjenja troškova konverzije valuta i dodatnog integrisanja zemlje u evropski ekonomski prostor. Također, članstvo u eurozoni omogućit će Bugarskoj da direktno učestvuje u kreiranju monetarne politike Evropske centralne banke, što do sada nije bilo moguće.
– Pridruživanje eurozoni će dodatno učvrstiti bugarski suverenitet jer ćemo imati pravo glasa u odlučivanju unutar ECB-a – izjavio je ekonomista i bivši potpredsjednik bugarske vlade Atanas Pekanov.
Iako je bugarski lev godinama bio stabilno vezan za euro, zemlja formalno nije imala utjecaj na odluke Evropske centralne banke. Uvođenjem eura, guverner bugarske centralne banke dobit će mjesto u Upravnom vijeću ECB-a. Ipak, imajući u vidu da je Bugarska po veličini ekonomije tek 13. članica eurozone, na koju otpada manje od jedan posto ukupnog bruto domaćeg proizvoda monetarne unije, njen će politički i ekonomski utjecaj u ECB-u biti relativno ograničen.
Uprkos prednostima, prelazak na euro izaziva i određene sumnje, naročito kod dijela javnosti i ekonomskih stručnjaka koji upozoravaju na moguće negativne posljedice. Jedan od glavnih izazova jeste potencijalno povećanje cijena u prvim mjesecima nakon uvođenja nove valute, što bi najviše moglo pogoditi siromašnije slojeve stanovništva, posebno u ruralnim dijelovima zemlje gdje su prihodi značajno niži.
Primjeri drugih zemalja koje su u skorijem periodu uvele euro pokazuju da se lokalne cijene često prilagode višim evropskim standardima nakon ulaska u monetarnu uniju, što može izazvati srednjoročnu inflaciju. Iako takvi efekti nisu dugoročni, važno je da se proces uvođenja eura provede pažljivo i uz mjere zaštite najugroženijih kategorija stanovništva.
Za preduzeća, s druge strane, prelazak na euro predstavlja olakšanje jer se smanjuju troškovi poslovanja i eliminiše valutni rizik u trgovini s drugim članicama EU. To bi moglo dodatno podstaći investicije i poboljšati konkurentnost bugarske privrede.
Bugarska je na putu ka euru već godinama, a ovaj iskorak se posmatra kao važan korak u njenoj potpunoj integraciji u evropski ekonomski sistem. Ukoliko sve protekne prema planu, zemlja će od 1. januara 2026. zvanično koristiti euro kao jedinu zakonsku valutu.
